Các chỉ tiêu phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm năm 2023

Ngày 10/03/2023, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 1331/QĐ-BYT Kế hoạch phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm năm 2023.

Theo đó, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm trên thế giới diễn biến khó lường, khó dự báo. Năm 2022, thế giới ghi nhận các ca mắc, tử vong do các bệnh lây truyền từ động vật sang người, các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, mới nổi tại nhiều quốc gia, mới nhất là bệnh Marburg tại khu vực Châu Phi, một số bệnh lưu hành, bệnh có vắc xin dự phòng cũng gia tăng số mắc ở nhiều nơi.

Tại Việt Nam, tỷ lệ tiêm chủng ở một số nơi còn thấp nhất là vùng sâu, vùng xa. Hệ thống văn bản pháp luật về mua sắm, đấu thầu vẫn đang trong quá trình sửa đổi, bổ sung, một số quy định hiện hành chưa bao quát hết các tình huống trong phòng chống dịch.

Y tế dự phòng cơ sở qua phòng chống dịch COVID-19 thu nhập thấp, cơ sở vật chất thiếu, nhân lực hồi sức cấp cứu các tuyến mỏng; có tình trạng chủ quan, thiếu chủ động, quyết liệt xảy ra tại một số nơi; sự vào cuộc của các cấp, các ngành chưa đồng bộ, nhất quán; còn có những hạn chế đầu tư, huy động nguồn lực xã hội dẫn đến hệ thống y tế dự phòng chưa theo kịp phát triển xã hội và nhu cầu của người dân.

Hiện nay Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá dịch COVID-19 vẫn là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng quốc tế với mức độ nguy cơ cao trong bối cảnh đáp ứng khác nhau giữa các quốc gia. Đối với cúm, chủng vi rút xuất hiện, biến đổi liên tục làm giảm khả năng bảo vệ của vắc xin nên luôn tiềm ẩn nguy cơ đại dịch.

Hiện nay, nhu cầu giao thông, du lịch tăng cao, thời tiết thay đổi thất thường làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh. Bên cạnh đó, tỷ lệ tiêm vắc xin Chương trình tiêm chủng mở rộng ở trẻ em chưa đạt, khả năng miễn dịch giảm, các bệnh dự phòng bằng vắc xin có nguy cơ gia tăng.

Mùa mưa hiện nay đến sớm, lượng mưa tăng cao, khả năng gia tăng ca mắc sốt xuất huyết. Các bệnh mới nổi như đậu mùa khỉ tiềm ẩn nguy cơ xâm nhập, lây lan trong nước.

Mục tiêu chung kế hoạch Bộ Y tế đề ra là giảm tối đa tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm so với trung bình năm giai đoạn 2016-2020; khống chế kịp thời, hạn chế tối đa nguy cơ dịch bệnh bùng phát để góp phần bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội.

Mục tiêu cụ thể cần thực hiện đối với xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn chuyên môn đó là hoàn thiện hồ sơ xây dựng dự án Luật Phòng bệnh (gồm các nội dung về Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm); ban hành Thông tư quy định gói dịch vụ y tế cơ bản do trạm y tế xã thực hiện; thay đổi Thông tư số 54 năm 2015 của Bộ y tế về chế độ thông tin báo cáo và khai báo bệnh dịch truyền nhiễm; thay thế mới Thông tư số 38 năm 2017 của Bộ Y tế về ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi đối tượng phải sử dụng vắc xin.

Bộ Y tế hiện đang tiếp tục ban hành phương án bảo đảm công tác y tế trong tình huống dịch COVID-19 có biến chủng mới nguy hiểm hơn, bùng phát mạnh trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế và các hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật; hướng dẫn giám sát COVID-19; hướng dẫn giám sát và phòng chống các bệnh sốt xuất huyết, tay chân miệng, đậu mùa khỉ; hướng dẫn tiêm vác xin phòng COVID-19, các bệnh truyền nhiễm khác; hướng dẫn phân vùng dịch tễ các bệnh do ký sinh trùng thường gặp; hướng dẫn giám sát dựa vào sự kiện; hướng dẫn chẩn đoán, điều trị các bệnh truyền nhiễm.

Về thực hiện các chỉ tiêu chuyên môn, Bộ Y tế đặt ra cụ thể là toàn quốc phải duy trì thành quả thanh toán bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh; tỷ lệ tiêm chủng vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ dưới 01 tuổi đạt ≥95% quy mô cấp xã; 100% bệnh, dịch bệnh mới phát sinh được phát hiện và xử lý kịp thời; 100% đối tượng kiểm dịch y tế biên giới được giám sát, kiểm tra và xử lý y tế theo đúng quy định; phát hiện sớm, kịp thời xử lý các trường hợp mắc bệnh theo quy định, hạn chế tối đa dịch bệnh xâm nhập và lây lan.

100% cán bộ làm công tác thống kê báo cáo bệnh truyền nhiễm được tập huấn về giám sát, thông tin, báo cáo bệnh truyền nhiễm; 100% nhân viên y tế làm việc tại các khoa khám bệnh, khoa Nội, khoa Bệnh truyền nhiễm được tập huấn về kiểm soát nhiễm khuẩn, hướng dẫn chẩn đoán, điều trị.

Chỉ tiêu cụ thể đối với một số bệnh truyền nhiễm gồm: Dịch COVID-19 không để bùng phát trong cồng đồng, cơ sở y tế; các bệnh Ebola, MERS-CoV, cúm A (H7N9) hạn chế tối đa dịch xâm nhập.

Các bệnh cúm A (H5N1), cúm A (H5N6), đậu mùa khỉ, viêm gan cấp không rõ nguyên nhân, các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới nổi cần phải 100% ổ dịch được phát hiện, xử lý kịp thời, hạn chế tối đa xâm nhập và lây lan.

Đối với bệnh sốt xuất huyết, số mắc/100.000 dân giảm 5% so với năm 2022, tỷ lệ chết/mắc < 0,09%, tỷ lệ ca lâm sàng được xét nghiệm đạt tuýp vi rút 3%. Đối với bệnh sốt rét, tỷ lệ mắc < 2,5/100.000 dân, tỷ lệ tử vong ≤0,02/100.000 dân. Đối với bệnh dại, khống chế ≤ 80 ca tử vong. Đối với bệnh tay chân miệng, tỷ lệ mắc < 100/100.000 dân, tỷ lệ tử vong < 0,05%. Bệnh tả, lỵ trực tràng, 100% ổ dịch được phát hiện, xử lý kịp thời không để lây lan trong cộng đồng. Đối với bệnh sởi, Rubella, tỷ lệ mắc nhỏ hơn 40/100.000 dân, tỷ lệ tử vong nhỏ hơn 0,1%.

Về bệnh ho gà, bạch hầu, viêm não Nhật Bản và các bệnh truyền nhiễm khác trong Chương trình tiêm chủng mở rộng giảm 5% so với trung bình giai đoạn 05 năm 2016-2020./.

Nguyên Khải